واقعا گوشی هوشمند برای مغز ما مضر است؟

آیا گوشی و شبکه‌های اجتماعی واقعاً برای مغز ما مضر هستند؟ علم به ما می‌گوید که چقدر باید نگران زمان استفاده از نمایشگرها باشیم.
به گزارش بهداشت نیوز، پیش از آنکه به خواندن ادامه دهید، لحظه‌ای توقف کنید! آیا تا‌به‌حال از خود پرسیده‌اید که امروز چقدر از وقت خود را صرف نگاه‌کردن به نمایشگر کرده‌اید؟ آیا این نگرانی را دارید که شبکه‌های اجتماعی مغز شما را به سمت فرسایش می‌برند؟ ما دائماً با این پرسش‌ها مواجه هستیم، اما واقعاً باید در مورد زمانی که صرف استفاده از نمایشگر می‌کنیم، نگران باشیم؟
 در دنیای علم صدها هزار مطالعه و پژوهش پیرامون موضوع «زمان استفاده از نمایشگر» انجام شده است. بسیاری از پژوهش‌ها، ارتباط‌هایی را بین استفاده از نمایشگرها و طیف وسیعی از مشکلات سلامتی کشف کرده‌اند. این مشکلات شامل افسردگی، اضطراب، کیفیت نامطلوب خواب، چاقی، دیابت و حتی افکار مرتبط با خودکشی هستند. شنیدن چنین اخباری در ابتدا می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد.
 آیا نمایشگر به‌طور مستقیم عامل ایجاد مشکلات سلامتی است؟
در این نقطه، یک سؤال اساسی و حیاتی برای همه مطرح می‌شود: آیا خود نمایشگرها مستقیماً عامل ایجاد مشکلات سلامتی هستند؟ یا شاید وضعیت نامناسب سلامتی فرد باعث شده است که او زمان بیشتری را صرف استفاده از نمایشگرها کند؟ یا ممکن است یک عامل سوم ناشناخته و پنهان وجود داشته باشد که هم‌زمان بر میزان استفاده از نمایشگر و وضعیت سلامتی فرد تأثیر می‌گذارد؟
متخصصان می‌دانند که بخش عظیمی از این مطالعه‌ها قادر به ارائه‌ی پاسخ قطعی نیستند. دلیلش این است که پژوهش‌ها تنها همبستگی را میان زمان استفاده از نمایشگر و سلامت فرد نشان می‌دهند. تشخیص «علّیت»، یعنی اینکه بفهمیم استفاده از نمایشگر واقعاً چه تأثیر مستقیم و واقعی بر سلامت ما می‌گذارد، فرآیندی به مراتب دشوارتر است.
پژوهشگران برای رسیدن به هسته‌ی اصلی این موضوع و عبور از همبستگی‌ها، به سراغ روش‌های پیشرفته‌تری مانند «فراداده‌کاوی» یا متاآنالیز می‌روند. این فرآیند شامل جمع‌آوری و تحلیل آماری صدها مطالعه با کیفیت بالا با استفاده از تکنیک‌های آماری بسیار دقیق‌تر است. جالب اینجاست که پس از اعمال این تحلیل‌های پیشرفته، به نظر می‌رسد حجم زیادی از آسیب‌هایی که در ابتدا مطرح شده بود، از بین می‌رود و کمرنگ می‌شود.
یکی از نمونه‌های چشمگیر، پژوهشی است که در سال ۲۰۱۹ انجام شد. امی اوربن و اندرو پرزیبیلسکی، پژوهشگران این مطالعه که در آن زمان در دانشگاه آکسفورد فعالیت می‌کردند، یک مجموعه داده‌ی بسیار بزرگ از پرسشنامه‌های تکمیل‌شده توسط نوجوانان را بررسی کردند. این اقدام به آن‌ها امکان داد تا تأثیر بیش از ۲۰ هزار عامل مختلف را بر وضعیت سلامت روان شرکت‌کنندگان با یکدیگر مقایسه کنند.
 میزان ناچیز تأثیر منفی نمایشگر، تقریباً معادل اثر منفی خوردن سیب‌زمینی است
پژوهشگران با تجزیه‌و‌تحلیل دقیق اعداد و ارقام، کشف کردند که تنها ۰.۴ درصد از وضعیت رفاهی نوجوانان مطالعه، به استفاده از نمایشگرها مرتبط است. این میزان ناچیز از تأثیر منفی، تقریباً معادل اثر منفی مصرف سیب‌زمینی بود. در مقایسه، عواملی مانند قربانی قلدری با بیش از چهار برابر این تأثیر منفی مرتبط بودند، در حالی که خواب کافی و خوردن صبحانه‌ی سالم و کامل با تأثیرات مثبت بسیار بزرگ‌تری بر رفاه نوجوانان همراه بودند.